Η «Ελιά»: Ταινία-ύμνος στις αιώνιες ηθικές αξίες

Η οικογένεια της νεαρής Άλμα παράγει ελαιόλαδο σε μια πόλη της Ισπανίας επί γενεές.

Όταν η επιχείρηση πλήττεται από την οικονομική κρίση και τις αλλαγές στη βιομηχανία, αναγκάζεται να ξεριζώσει ένα ελαιόδεντρο χιλίων ετών, με σκοπό να το πουλήσει και να ξεπληρώσει χρέη.

Το γεγονός αυτό στιγματίζει τον παππού της οικογένειας, αφού είχε ένα ιδιαίτερο συναισθηματικό δέσιμο με το δέντρο. Έχει να μιλήσει χρόνια και η μόνη που τον καταλαβαίνει είναι η εγγονή του, η Άλμα. Η νεαρή, λοιπόν, αποφασίζει να ξεκινήσει μια «εκστρατεία» για να βρεθεί το δέντρο και να επιστρέψει στον κήπο της οικογένειας.

Σε σενάριο του Πολ Λάβερτι και σκηνοθεσία της Ισιάρ Μπογιαίν, η ταινία είναι ένας «ύμνος» στον αντικομφορμισμό, στην ελπίδα, στην αντίθεση προς την κερδοσκοπία και στη σημασία των ηθικών αξιών που βρίσκονται υπό κρίση.

Για τον παππού, η ελιά αυτή είναι η προέλευση των πάντων, σύμφωνα με την ισπανική El Pais. Όπως αναφέρει στην εφημερίδα η σκηνοθέτιδα, «όλα αυτά τα ελαιόδεντρα ετών ξεριζώνονται από τη γη, πωλούνται και μεταφέρονται σε ιδιωτικούς κήπους ή σε κήπους πολυεθνικών εταιρειών. Είναι κάτι σα μόδα, πλέον».

Για τον σεναριογράφο, η νέα αυτή πραγματικότητα αποτέλεσε έναν καλό τρόπο για διηγηθεί τις «λεηλασίες» που έχουν συμβεί στην Ισπανία με την «έκρηξη» της ακίνητης περιουσίας, τις πυκνοκατοικημένες ακτές κι ένα τοπίο στο οποίο κάθε εκτάριο έχει χτιστεί. «Πρόκειται για έναν συγκεκριμένο τρόπο για να μιλήσουμε για κάτι ιδιαίτερα περίπλοκο. Για την κερδοσκοπία που ‘τρέφεται’ από τον ξεριζωμό ενός δέντρου, από την έλλειψη σεβασμού ευρύτερα προς τη γη που συνεχώς καταπατείται. Η γη μας, που είναι πηγή υγείας και ευεξίας».

«Τι έχουμε κάνει; Έχουμε τρελαθεί;» αναρωτιέται η Μπογιαίν. «Η ‘Ελιά’ είναι μια κραυγή. Αποτελεί μια απόπειρα διήγησης των όσων έχουν συμβεί έως τώρα στη χώρα, αλλά και των όσων θέλουμε να συμβούν από εδώ και πέρα». Η ταινία αναδεικνύει, επίσης, τη σημασία της πίστης σε κάτι, καθώς η Άλμα αναζητά ένα δέντρο μέσω μιας δονκιχωτικής ματιάς, αφού λειτουργεί με την παρόρμησή της. Ο παππούς αρνείται να αφήσει το παρελθόν να χαθεί, αφού είναι συναισθηματικά δεμένος με το δέντρο. Η εγγονή του πιστεύει σε εκείνον και κατά συνέπεια, σε όσα εκείνος πιστεύει.

Πληροφορείται ότι το «μεγαλειώδες» δέντρο βρίσκεται στην κατοχή μιας γερμανικής εταιρείας ενέργειας που το χρησιμοποιεί ως λογότυπο. Επιδιώκει, έτσι η ταινία, σύμφωνα με την Hollywood Reporter να αφήσει ένα έξυπνο και αιχμηρό σχόλιο στην ηθική κρίση την οποία βιώνουμε. Στη νέα πραγματικότητα κατά την οποία το μάρκετινγκ εμπορευματοποιεί και θέτει προς πώληση κάθε αξία.

Ο Χαβιέ Γκουτιέρεζ δεν δίστασε ούτε στιγμή να δεχτεί να πρωταγωνιστήσει στην ταινία. Ο βραβευμένος με βραβείο Γκόγια, ηθοποιός, για την καλύτερη αντρική ερμηνεία στο Μικρό Νησί δηλώνει στην El Pais ότι «αν και οι χαρακτήρες στην ταινία έχουν ηττηθεί σε πολλά ζητήματα, το όλο πλαίσιο είναι ζωντανό, αισιόδοξο, γεμάτο ζωή και γεμάτο ‘παράλογα’ όνειρα.

Το πνεύμα του ακτιβισμού που χαρακτηρίζει τις προηγούμενες ταινίες των Μπογιαίν και Λάβερτι, Ever the Rain και Katmandu παρευρίσκεται και στην «Ελιά», στην τρίτη αυτή συνεργασία της σκηνοθέτιδας και του σεναριογράφου, αναφέρει η Variety.

Ο Αλκαφόρα είναι ένας από τους γιους του παππού που συμφώνησε να δοθεί η ελιά με χρηματικό αντάλλαγμα. «Στην Ισπανία βρισκόμαστε στην ιδανική θέση να πούμε αυτή την ιστορία που διακατέχεται από πολλές στιγμές διαφθοράς. Η ελιά λειτουργεί ως το σύμβολο που θα ‘σώσει’ ό,τι πολυτιμότερο έχουμε, την πίστη και τις αξίες μας, από την απληστία».

Πηγή: in.gr